Page 7 - athiroma_2020_2

7

(συνέχεια από τη σελίδα 2) και θεραπεία των καρδιαγγειακών ασθενών υπό το πρίσμα μίας
βιοψυχοκοινωνικής προσέγγισης αποτελεί μια προτεραιότητα,
πρίσμα της εξελισσόμενης πανδημίας, με εμφάνιση άγχους, ιδιαίτερα υπό τις συνθήκες της πρωτόγνωρης πανδημίας που
φόβου, πανικού, θυμού ή ανησυχίας, κατάθλιψης, διαταραχών αντιμετωπίζει η παγκόσμια κοινότητα.
ύπνου και επιδείνωση συμπτωμάτων, ιδιαίτερα στηθάγχης και Οι ασθενείς με καρδιαγγειακές παθήσεις είναι σημαντικό
επιδείνωσης ήδη υπάρχουσας καρδιακής ανεπάρκειας. Επιπρό‑ να έχουν επαρκή στήριξη και επικοινωνία σχετικά με θέματα
σθετα, οι ηλικιωμένοι ασθενείς με συνύπαρξη καρδιολογικών και ερωτήσεις για την κατάσταση της υγείας τους, ιδιαίτερα
και ψυχιατρικών παθήσεων, σε συνθήκες πανδημίας, είναι σε δε όσοι έχουν συννόσηση με ψυχιατρικές διαταραχές, που
επιπλέον αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων λόγω άγνοιας κινδύνου, αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την επιδείνωση της
γνωσιακής έκπτωσης, αλλά και όντας αντιμέτωποι με δυσκολίες πρόγνωσης των καρδιαγγειακών παθήσεων. Η ψυχολογική
στην πρόσβαση υπηρεσιών υγείας. υποστήριξη των ασθενών και η παραπομπή προς περαιτέρω
Το στρες επίσης –και στις συνθήκες της παρούσας πανδημί‑ διαγνωστική διερεύνηση και θεραπεία είναι απαραίτητη
ας‑ ανεξαρτήτως συνύπαρξης ψυχιατρικών και καρδιαγγειακών για την πρώιμη και έγκαιρη αντιμετώπιση συμπτωμάτων
παθήσεων, επιδρά αρνητικά σε διατροφικές συμπεριφορές, όπως άγχους, κατάθλιψης ή άλλων ψυχιατρικών διαταραχών,
στην αύξηση κατανάλωσης αλκοόλ, την ανθυγιεινή διατροφή ιδιαίτερα σε ευπαθείς ομάδες.
αλλά και το κάπνισμα. Η παχυσαρκία και το κάπνισμα αποτελούν Η ενημέρωση του κοινού ‑και μέσα από καμπάνιες από τα
γνωστούς παράγοντες κινδύνου για επιπλοκές και θνησιμότητα ΜΜΕ‑ σχετικά με τα προειδοποιητικά συμπτώματα καρδιαγγει‑
σε ασθενείς με COVID‑19. Η παχυσαρκία σχετίζεται με αύξηση ακών συμβαμάτων και σχετικά με την ανάγκη γρήγορης αντι‑
επιπέδων IL‑6 και TNFα και ο αυξημένος λιπώδης ιστός οδηγεί σε μετώπισής τους είναι πρωταρχικής σημασίας αυτή την περίοδο
μια προ‑φλεγμονώδη, υπερλιπιδαιμική κατάσταση με αντίσταση της πανδημίας, όπως και η συνεχής προσπάθεια πρόληψης και
στην ινσουλίνη, που επιβαρύνει τις καρδιαγγειακές παθήσεις. αντιμετώπισης των παραγόντων κινδύνου για τις καρδιαγγειακές
Επιπλέον, τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης επιτείνοντας παθήσεις και η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής.
την καθιστική ζωή μπορούν να οδηγήσουν σε αλλαγές στην Τέλος, οι νέες δυνατότητες επικοινωνίας με τη χρήση των τε‑
ευαισθησία ινσουλίνης (αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη), χνολογιών –π.χ. τηλεϊατρική‑ μπορεί να αποτελέσουν σημαντικά
με μόλις 3 ημέρες έλλειψης δραστηριοτήτων να σχετίζεται με εργαλεία για την πληρέστερη και ασφαλέστερη αντιμετώπιση
σημαντικά υψηλότερες τιμές μεταγευματικής γλυκόζης. Υπό των ασθενών.
συνθήκες καραντίνας, τα άτομα συχνά έχουν μια δίαιτα φτωχή
σε φρέσκα φρούτα και λαχανικά, τα οποία είναι γνωστό ότι ΒΙΒΛΙοΓΡΑΦΙΑ
σχετίζονται με χαμηλότερα επίπεδα άγχους και φόβου. Επίσης,
ορισμένα άτομα, αντιδρούν στο στρες σε μια προσπάθεια να 1. Tsamakis K, Triantafyllis AS, Tsiptsios D, Spartalis E, Mueller C, Tsa-
νιώσουν ψυχολογικά καλύτερα, τρώγοντας περισσότερο τρό‑ makis C, Chaidou S, Spandidos DA, Fotis L, Economou M, Rizos E.
φιμα πλούσια σε λίπη και ζάχαρη ή κάνοντας κατάχρηση ποτών COVID-19 related stress exacerbates common physical and mental
pathologies and affects treatment. Exp Ther Med 2020; 159-62.
με αποτέλεσμα την αύξηση βάρους (stress‑related eating). 2. Tsamakis K, Rizos E, Manolis AJ, Chaidou S, Kympouropoulos S,
Επιπρόσθετα, η έλλειψη συναισθηματικής υποστήριξης από Spartalis E, Spandidos DA, Tsiptsios D, Triantafyllis AS. COVID-19
φίλους και συγγενείς αυξάνει αυτή την ανωτέρω συμπεριφορά. pandemic and its impact on mental health of healthcare profes-
Επίσης, λόγω του άγχους για την επάρκεια τροφίμων, πιθανά sionals. Exp Ther Med 2020;19:3451-3.
πολλά άτομα αγοράζουν και αποθηκεύουν περισσότερο μακράς 3. Παπαδημητρίου ΓΝ, Λιάππας ΙΑ, Λύκουρας Ε. Σύγχρονη Ψυχιατρι-
διάρκειας τρόφιμά παρά φρέσκα τρόφιμα, με αποτέλεσμα την κή, Εκδόσεις Βήτα, Αθήνα 2013.
πιθανή αύξηση βάρους και τη μειωμένη λήψη αντιοξειδωτικών 4. Mattioli AV, Nasi M, Cocchi C, Farinetti A. COVID 19 outbreak: im-
ουσιών, επιδρώντας αρνητικά στο καρδιαγγειακό σύστημα, pact of the quarantine-induced stress on cardiovascular disease risk
καθώς το οξειδωτικό στρες και η ήπια χρόνια φλεγμονή των burden. Future Cardiol 2020;10.2217/fca-2020-0055. doi: 10.2217/
αγγείων αποτελούν τμήμα της παθοφυσιολογίας της υπέρτασης fca-2020-0055.
και της αθηροσκλήρυνσης. Σχετικά με τη σωματική άσκηση, 5. Brooks SK, Webster RK, Smith LE, et al. The psychological impact
υπό τις συνθήκες της παρούσας πανδημίας, δυστυχώς σε πα‑ of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence.
γκόσμιο επίπεδο περιορίζεται ακόμη περισσότερο. Σε έρευνα Lancet 2020;395:912-20.
στις ΗπΑ, βρέθηκε μείωση κατά 39% (στοιχεία μετρήσεων με 6. Glozier N, Tofler GH, Colquhoun DM, et al. Psychosocial risk factors
for coronary heart disease. A consensus statement from the Na-
Fitbit trackers) τον μήνα Μάρτιο, οπότε και εφαρμόστηκαν μέτρα tional Heart Foundation of Australia. Med J Aust 2013;199:179-80.
κοινωνικής αποστασιοποίησης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό 7. Mazza M, Marano G, Antonazzo B, et al. What about heart and mind
καθώς η σωματική άσκηση ωφελεί τόσο στην πρωτογενή όσο in the COVID-19 era? Minerva Cardioangiol 2020; doi: 10.23736/
και δευτερογενή πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων ‑καθώς S0026-4725.20.05309-8.
μειώνει το οξειδωτικό στρες με ευεργετικά αποτελέσματα στο 8. Carter P, Anderson M, Mossialos E. Health system, public health,
καρδιαγγειακό σύστημα‑ μειώνοντας τα ποσοστά θνησιμότητας and economic implications of managing COVID-19 from a cardio-
και επανεισαγωγών και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής τους. vascular perspective. Eur Heart J 2020; ehaa342. doi: 10.1093/eur-
heartj/ehaa342.
ΣυΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 9. Mattioli AV, Puviani MB, Milena Nasi M, Farinetti A. COVID-19 pan-
Η αλληλεπίδραση ψυχικής και σωματικής υγείας είναι πλέον demic: the effects of quarantine on cardiovascular risk. Eur J Clin
επιβεβαιωμένη από πολλές κλινικές μελέτες. Η αντιμετώπιση Nutr 2020;1-4. doi: 10.1038/s41430-020-0646-z.