Page 4 - ΑΤΗΕRΟΜΑ_2021_1

4

στο πλάσμα εξαρτώνται κυρίως από τη βιοσυνθετική οδό έντερο και διέρχονται από το παχύ έντερο αρκετά ανέπαφες.
και, σε μικρότερο βαθμό, από τη διατροφή, η ενσωμάτωση Περιλαμβάνουν τους μη-αμυλούχους πολυσακχαρίτες (κυττα-
στη διατροφή της RYR έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στη ρίνη, ημικυτταρίνη, κόμμεα, πηκτίνες), τους ολιγοσακχαρίτες
βελτίωση του μοτίβου των λιπιδίων . Η μονακολίνη απο- (ινουλίνη, φρουκτο-ολιγοσακχαρίτες) και τη λιγνίνη. Οι μηχα-
8,9
τελεί το μόνο συμπλήρωμα διατροφής που εντάχθηκε στις νισμοί δράσης των διαλυτών ινών στη μείωση των λιπιδίων
επίσημες οδηγίες ESC/EAS. Το 2011, η Ευρωπαϊκή Αρχή για συμπεριλαμβάνουν τον παρατεταμένο χρόνο γαστρικής
την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) διαπίστωσε ότι, βάσει εκκένωσης, την αύξηση του κορεσμού, την αναστολή της
σχετικών επιστημονικών στοιχείων, η ημερήσια πρόσληψη ηπατικής λειτουργίας και της σύνθεσης της χοληστερόλης
10 mg Monacolin K που περιέχεται στη μαγιά από το κόκκινο και την αύξηση της απέκκρισης χοληστερόλης και χολικών
ρύζι δείχνει ευεργετική επίδραση στις συγκεντρώσεις της αλάτων. Συνιστάται η κατανάλωση περίπου 35 g / ημέ-
LDL-χολ σε άτομα με υπερχοληστερολαιμία . Η EFSA επιβε- ρα ινών για την πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων.
10
βαίωσε ότι η επίδραση της Monacolin K στις συγκεντρώσεις Ωστόσο, η πρόσληψη των ινών είναι πολύ χαμηλότερη από
LDL-χολ είναι καλά εδραιωμένη και ότι ο μηχανισμός με τον τη συνιστώμενη ημερήσια δόση παγκοσμίως. Αυτό ισχύει
οποίο η Monacolin K μπορεί να συνεισφέρει στο ισχυριζό- και μεταξύ των μεσογειακών πληθυσμών, που παραδοσιακά
μενο αποτέλεσμα είναι πλέον γνωστός. Η EFSA θεώρησε ότι καταναλώνουν μεγαλύτερη ποσότητα ινών. Επομένως, τα
η ακόλουθη διατύπωση αντικατοπτρίζει τις επιστημονικές τελευταία χρόνια, έχει αυξηθεί το ενδιαφέρον για τη μελέτη
ενδείξεις: «Το Monacolin K από το κόκκινο ρύζι μαγιάς συμ- της επίδρασης στη μείωση της χοληστερόλης διαφορετικών
βάλλει στη διατήρηση των φυσιολογικών συγκεντρώσεων τύπων φυτικών ινών που προστίθενται στη συνήθη διατρο-
χοληστερόλης στο αίμα». φή. Συνολικά, τα συμπληρώματα διατροφής με φυτικές ίνες,
2. Ω3 λιπαρά οξέα: Η λήψη τους συμβάλλει στην πρόληψη συμπεριλαμβάνουν τη β-γλυκάνη, το psyllium, την πηκτίνη,
της CVD, λόγω της αντιθρομβωτικής και αντιφλεγμονώδους guar gum, την κιτοζάνη και τη γλυκομαννάνη τα οποία μει-
δράσης τους (κυρίως μέσα από τη συχνή κατανάλωση λιπα- ώνουν σημαντικά τις συγκεντρώσεις LDL-χολ στο πλάσμα
ρού ψαριού). Μελέτες δείχνουν ότι τα ωμέγα-3-λιπαρά οξέα σε υγιή άτομα και σε ασθενείς με υπερχοληστερολαιμία ή με
έχουν τρεις κύριες επιπτώσεις στα καρδιαγγειακά νοσήματα: διαβήτη. Μειώσεις των επιπέδων LDL-χολ στο πλάσμα έχουν
πρόληψη ή βελτίωση καρδιακών αρρυθμιών, υπολιπιδαι- παρατηρηθεί επίσης σε μελέτες αξιολόγησης της επίδρασης
μική δράση (προαγωγή της μείωσης των συγκεντρώσεων των συμπληρωμάτων ινών σε σχέση με θεραπεία με στατίνη.
λιπιδίων στον ορό) και αντιθρομβωτική δράση (μειωμένη Αυτές οι μελέτες έχουν διεξαχθεί για αρκετά μεγάλο χρονικό
αρτηριοσκλήρωση) . Μελέτες παρατήρησης έδειξαν ότι η διάστημα. Η κατανάλωση 10 g την ημέρα οδηγεί σε 14%
8
κατανάλωση ψαριού (τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα) μειωμένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά συμβάματα και 27%
και φυτικών τροφίμων πλούσιων σε λιπαρά οξέα ω-3 (το θάνατο από καρδιακό αίτιο. Κυρίως οι διαλυτές ίνες (π.χ. από
13
α-λινελαϊκό οξύ υπάρχει στα καρύδια, σε μερικά λαχανικά τη βρώμη) σχετίζονται με μείωση της LDL-χολ .
και σε έλαια σπόρων π.χ. λιναρόσπορου) σχετίζεται με χα- 4. Σκόρδο (600-900 mg): Έχει τεκμηριωμένη υπολιπιδαιμική
μηλότερο κίνδυνο θανάτου και εγκεφαλικού, αλλά δεν έχει και αντϊυπερτασική δράση.
σημαντικό όφελος στο μεταβολισμό των λιποπρωτεϊνών 5. Σόγια (25 g): Περιέχει ισοβλαβόνες και καλής ποιότητα πρω-
11
του πλάσματος . τεΐνες. Οδηγεί σε μείωση της LDL και της αναλογίας LDL:HDL,
3. Στερόλες/Στανόλες: Οι φυτοστερόλες είναι συστατικά ενώ συμβάλλει έμμεσα και στην αντικατάσταση των ζωικής
της τροφής τα οποία απέκτησαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον την προέλευσης πρωτεϊνών.
δεκαετία του ΄90 με τον εμπλουτισμό τους σε λειτουργικά 6. Προβιοτικά (Lactobacilli, Bifidobacterium): μαζί με τις δι-
τρόφιμα με στόχο τη μείωση της χοληστερίνης. Στην κατη- αλυτές ίνες και τα ω3 έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.
γορία αυτή ανήκουν η σιτοστερόλη, η καμπεστερόλη και η 7. Πολυφαινόλες (20 mg-1 g): Προέρχονται από τρόφιμα όπως
στιγμαστερόλη. Βρίσκονται σε μικρές ποσότητες σε λαχανικά, ελαιόλαδο, κρασί, τσάϊ, φρούτα και λαχανικά και παρουσιά-
φρέσκα φρούτα, ξηρούς καρπούς, δημητριακά και όσπρια και ζουν αντίστροφη σχέση με CHD, λόγω της υψηλής τους αντι-
η μέση διατροφική πρόσληψη τους κυμαίνεται μεταξύ 250 οξειδωτικής δράσης (ισοφλαβόνες, κατεχίνες, ανθοκυανίνες).
mg / ημέρα κατά μέσο όρο στη Βόρεια Ευρώπη έως ∼500
10
mg / ημέρα στις χώρες της Μεσογείου . Οι φυτοστερόλες ΒιΒλιογραφια
είναι συστατικά που λειτουργούν «ανταγωνιστικά» ως προς
τη χοληστερόλη και την εντερική της απορρόφηση, ρυθμί- 1. World Health Organization. Cardiovascular Diseases (CVDs). 2015.
ζοντας έτσι τα επίπεδα της χοληστερόλης. Οι υπάρχουσες http://www.who.int/mediacentre /factsheets/fs317/en/. Accessed
July 28, 2017.
συστάσεις είναι για 2 γρ φυτοστερολών. Αυτή η ποσότητα 2. Liu RH. Dietary bioactive compounds and their health implications.
καθημερινά μπορεί να μειώσει αποτελεσματικά τα επίπεδα J Food Sci. 2013;78 Suppl 1:A18-5.
της χοληστερόλης και της LDL-χολ κατά 7-10% στους αν- 3. González S. Dietary Bioactive Compounds and Human Health and
θρώπους, ενώ έχει μικρή ή καθόλου επίδραση στα επίπεδα Disease. Nutrients. 2020;12(2):348.
της HDL-χολ και των τριγλυκεριδίων. Μέχρι σήμερα όμως 4. Aronson JK. Defining 'nutraceuticals': neither nutritious nor phar-
δεν έχουν υπάρξει μελέτες σχετικά με την επακόλουθη maceutical. Br J Clin Pharmacol. 2017;83(1):8-19.
επίδραση τους στη CVD . 5. Cicero AFG, Colletti A, Bajraktari G, et al. Lipid lowering nutraceuti-
12
3. φυτικές ίνες: Οι διαιτητικές ή φυτικές ίνες αποτελούν βρώ-
σιμο μέρος των φυτών που δεν υφίστανται πέψη στο λεπτό (συνέχεια στη σελίδα 7)

αΘΗρΩμα • ΤΟΜΟΣ 24, ΤΕΥΧΟΣ 4, OKTΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2020