Επιμέλεια:

Χ. Μιχαλακέας, Καρδιολόγος,
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών,
Επιστημονικός Συνεργάτης Β’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής,
Π.Γ.Ν.«Αττικόν»

Λ. Ραλλίδης, Καθηγητής Καρδιολογίας,
Β΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική,
Π.Γ.Ν. «Αττικόν»

Το muvalaplin αναστέλει το σχηματισμό της λιποπρωτεΐνης (a) [Lp(a)] και έχει φανεί ότι ελαττώνει τα επίπεδα της Lp(a) έως και 65% σε βραχύχρονη χορήγηση. Στην παρούσα φάσης 2 πολυκεντρική μελέτη αξιολογήθηκε η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια της χορήγησης του φαρμάκου σε μεγαλύτερη χρονική διάρκεια. Συμμετείχαν 233 ασθενείς μέσης ηλικίας 66 ετών, με αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο, σακχαρώδη διαβήτη ή οικογενή υπερχοληστερολαιμία και επίπεδα Lp(a) ≥ 175 nmol/L (αντιστοιχούν περίπου σε 80 mg/dL). Οι συμμετέχοντες τυχαιοποιήθηκαν σε ημερήσια po λήψη 10 mg, 60 mg ή 240 mg muvalaplin ή σε εικονικό φάρμακο. Μετά από 12 εβδομάδες παρακολούθησης βρέθηκε ότι η χορήγηση του νεότερου φαρμάκου οδήγησε σε δοσοεξαρτώμενη ελάττωση των επιπέδων της Lp(a) κατά 47,6%, 81,7% και 85,8% για τα αντίστοιχα δοσολογικά σχήματα χωρίς να διαπιστωθούν ζητήματα ασφάλειας. Οι ερευνητές καταλήγουν ότι το muvalaplin είναι αποτελεσματικό στην ελάττωση των επιπέδων της Lp(a) και καλά ανεκτό από άποψη ανεπιθύμητων ενεργειών.

(Nicholls SJ, Ni W, Rhodes GM, et al. JAMA 2024:e2424017. doi: 10.1001/jama.2024.24017. Epub ahead of print.)

Η μελέτη SUMMIT είναι μια διπλά-τυφλή τυχαιοποιημένη μελέτη σε πάσχοντες από καρδιακή ανεπάρκεια με διατηρημένο κλάσμα εξώθησης (ΚΕ>50%) και παχυσαρκία (ΔΜΣ> 30 kg/m2) οι οποίοι έλαβαν τον GLP-1 αγωνιστή τιρζεπατίδη. Πρωταρχικό τελικό σημείο της μελέτης ήταν ο θάνατος από καρδιαγγειακά αίτια ή η επιδείνωση της καρδιακής ανεπάρκειας, ενώ παράλληλα αξιολογήθηκε και η ποιότητα ζωής με το ερωτηματολόγιο του Kansas City. Συμμετείχαν 731 ασθενείς που τυχαιοποιήθηκαν σε τιρζεπατίδη σε δόση 15 mg υποδορίως έως μια φορά την εβδομάδα ή σε εικονικό φάρμακο. Σε παρακολούθηση 104 εβδομάδων καταγράφηκε ελάττωση καρδιαγγειακού θανάτου κατά 42% και επιδείνωσης της καρδιακής ανεπάρκειας κατά 46% στους συμμετέχοντες που έλαβαν τιρζεπατίδη. Παράλληλα, διαπιστώθηκε βελτίωση της ποιότητας ζωής, ενώ, αντίθετα, μεγαλύτερο ποσοστό των συμμετεχόντων υπό τιρζεπατίδη εμφάνισαν ανεπιθύμητες επιδράσεις, κυρίως γαστρεντερικές διαταραχές, που οδήγησαν σε διακοπή του φαρμάκου (6,3% έναντι 1,4%). Οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι η χορήγηση τιρζεπατίδης σε παχύσαρκους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και διατηρημένο κλάσμα εξώθησης οδηγεί σε μείωση της καρδιακής νοσηρότητας και θνητότητας και σε βελτίωση της ποιότητας ζωής.

(Packer M, Zile MR, Kramer CM, et al. N Engl J Med. 2024. doi: 10.1056/NEJMoa2410027. Epub ahead of print.)

ΟΤο νεώτερο υπολιπιδαιμικό φάρμακο recaticimab είναι ένα μονοκλωνικό αντίσωμα κατά της PCSK9 που εμφανίζει χαρακτηριστικά μακράς διάρκειας δράσης. Στη φάσης 3 πολυκεντρική μελέτη REMAIN-1 δοκιμάστηκαν διαφορετικά δοσολογικά σχήματα χορήγησης του φαρμάκου με διαφορετικά μεσοδιαστήματα υποδόριας έγχυσης ως μονοθεραπεία σε 703 πάσχοντες από υπερλιπιδαιμία και σε χαμηλό-ενδιάμεσο καρδιαγγειακό κίνδυνο [150 mg κάθε 4 εβδομάδες (Q4W), 300 mg κάθε 8 εβδομάδες (Q8W), ή 450 mg κάθε 12 εβδομάδες (Q12W) ή εικονικά φάρμακο]. Οι συμμετέχοντες έπασχαν από μη-οικογενή υπερχοληστερολαιμία ή από μικτή υπερλιπιδαιμία με επίπεδα LDL-χολ περίπου 100-190 mg/dL και επίπεδα τριγλυκεριδίων  <500 mg/dL. Συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο, το recaticimab οδήγησε σε περαιτέρω μείωση των επιπέδων της LDL-χολ κατά 49,6%, 52,8% και 45% για τα σχήματα 150 mg Q4W, 300 mg Q8W και 450 mg Q12W αντίστοιχα. Η συχνότερη ανεπιθύμητη ενέργεια από τη χορήγηση του φαρμάκου αφορούσε σε τοπικές αντιδράσεις στο σημείο της έγχυσης. Συμπερασματικά, το νεώτερο μονοκλωνικό αντίσωμα κατά της PCSK9 recaticimab ελαττώνει σημαντικά τις λιπιδαιμικές παραμέτρους ως μονοθεραπεία, ακόμη και σε αραιά διαστήματα χορήγησης της τάξης του τριμήνου.

(Xu M, Wang Z, Zhang Y, et al. J Am Coll Cardiol. 2024;84:2026-2036)

Η μελέτη AEGIS-II δεν έδειξε κλινικό όφελος με χορήγηση της ανθρώπινης απολιποπρωτεΐνης Α-Ι (CSL112) σε ασθενείς με οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου (ΟΕΜ) όσον αφορά στον καρδιαγγειακό κίνδυνο σε βάθος 90 ημερών. Στην παρούσα προκαθορισμένη ανάλυση αξιολογήθηκε η επίδραση της αγωγής στο συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο (μη-θανατηφόρα ισχαιμικά επεισόδια και καρδιαγγειακός θάνατος). Σε σύνολο 18.219 ασθενών με ΟΕΜ οι 9.112 έλαβαν μηνιαία έγχυση με CSL112 έναντι 9.107 που έλαβαν εικονικό φάρμακο. Αν και δεν φάνηκε στατιστικά σημαντική διαφορά στην εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων σε 90 ημέρες, διαπιστώθηκε μείωση κατά 13% στις 180 ημέρες και κατά 11% στο έτος. Όταν αποκλείσθηκαν από την ανάλυση ΟΕΜ τύπου ΙΙ διαπιστώθηκε βελτίωση του συνολικού καρδιαγγειακού κινδύνου με τη χορήγηση της αγωγής έναντι του εικονικού φαρμάκου σε όλα τα χρονικά σημεία. Συμπεραίνεται ότι η μηνιαία χορήγηση ανθρώπινης ApoA-Ι σε ασθενείς με ΟΕΜ ελαττώνει στατιστικά σημαντικά το συνολικό φορτίο ισχαιμικών επεισοδίων και την καρδιαγγειακή θνητότητα μετά από 6 μήνες και ένα έτος από το αρχικό επεισόδιο.

(Gibson CM, Chi G, Duffy D, et al.J Am Coll Cardiol. 2024;84:2185-2192)

Τα οφέλη των στατινών σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή (ΚΜ) και πρόσφατο ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ΑΕΕ) είναι λιγότερο σαφή σε σύγκριση με ασθενείς που έχουν υποστεί μη-καρδιοεμβολικό ΑΕΕ. Στην παρούσα αναδρομική ανάλυση αξιολογήθηκαν δεδομένα από 20.902 ασθενείς με ΚΜ και πρόσφατο ΑΕΕ και έγινε σύγκριση ανάμεσα σε αυτούς που έλαβαν στατίνη εντός 28 ημερών από το επεισόδιο ή όχι, σε σχέση με την εμφάνιση υποτροπής του ΑΕΕ ή άλλου καρδιαγγειακού επεισοδίου σε παρακολούθηση διετίας. Βρέθηκε ότι ασθενείς που έλαβαν πρώιμα θεραπεία με στατίνη (35,9% του συνολικού αριθμού) εμφάνιζαν κατά 55% χαμηλότερη πιθανότητα υποτροπής του ΑΕΕ, κατά 25% χαμηλότερη θνητότητα, κατά 41% χαμηλότερη πιθανότητα εμφάνισης ενδοκράνιας αιμορραγίας, κατά 65% χαμηλότερη πιθανότητα εκδήλωσης ΟΕΜ και κατά 54% χαμηλότερη πιθανότητα νοσηλείας. Τα αποτελέσματα ήταν ανεξάρτητα από την ηλικία, τη φυλή, την ένταση της αγωγής με στατίνη, τον υπότυπο της ΚΜ και άλλων καρδιαγγειακών συννοσηροτήτων. Οι συγγραφείς διαπιστώνουν ότι η πρώιμη έναρξη θεραπείας με στατίνη σε ασθενείς με ΚΜ και πρόσφατο ισχαιμικό ΑΕΕ προσφέρει καρδιαγγειακό όφελος.

(Choi SE, Bucci T, Huang JY, et al. Eur Stroke J. 2024:23969873241274213. doi: 10.1177/23969873241274213. Epub ahead of print.)