Μηνιαία Ενημέρωση Νοεμβρίου 2022

Επιμέλεια:

Χ. Μιχαλακέας, Καρδιολόγος,
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών,
Επιστημονικός Συνεργάτης Β’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής,
Π.Γ.Ν.«Αττικόν»

Λ. Ραλλίδης, Καθηγητής Καρδιολογίας,
Β΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική,
Π.Γ.Ν. «Αττικόν»

 

Επιδρά η μείωση των τριγλυκεριδίων με χορήγηση πεμαφιμπράτης στην ελάττωση του καρδιαγγειακoύ κινδύνου?

Τα αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων ορού σχετίζονται με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Στη διπλά-τυφλή, τυχαιοποιημένη μελέτη PROMINENT αξιολογήθηκε η επίδραση του νεώτερου φαρμάκου πεμαφιμπράτη σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔτ2) και επίπεδα τριγλυκεριδίων 200-400 mg/dL. Οι συμμετέχοντες είχαν επίπεδα HDL-χολ < 40 mg/dL και LDL-χολ < 100mg/dL με ή χωρίς λήψη υπολιπιδαιμικής θεραπεία και τυχαιοποιήθηκαν σε πεμαφιμπράτη 0,2 mg δις ημερησίως ή σε εικονικό φάρμακο. Πρωταρχικό τελικό σημείο ήταν το σύνθετο καρδιαγγειακού θανάτου, μη-θανατηφόρου εμφράγματος μυοκαρδίου, ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή επέμβασης επαναγγείωσης των στεφανιαίων. Τυχαιοποιήθηκαν 10.497 άτομα με μέση τιμή τριγλυκεριδίων 271 mg/dL και HDL-χολ 33 mg/dL. Μετά από 3,4 έτη παρακολούθησης το πρωταρχικό τελικό σημείο καταγράφηκε σε παρόμοια ποσοστά στις δύο ομάδες. Η χορήγηση πεμαφιμπράτης ελάττωσε τα τριγλυκερίδια κατά 26% και σχετίστηκε με χαμηλότερα ποσοστά μη-αλκοολικής λιπώδους διήθησης ήπατος, αλλά με αυξημένα ποσοστά νεφρικής δυσλειτουργίας και φλεβικής θρομβοεμβολικής νόσου. Οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι η χορήγηση πεμαφιμπράτης σε ασθενείς με ΣΔτ2 και ήπια έως μέτρια υπερτριγλυκεριδαιμία, χαμηλά επίπεδα HDL-χολ και LDL-χολ δεν σχετίζεται με ελάττωση του καρδιαγγειακού κινδύνου παρά την ελάττωση των τριγλυκεριδίων.

(Das Pradhan A, Glynn RJ, Fruchart JC, et al.N Engl J Med. 2022. doi: 10.1056/NEJMoa2210645. Epub ahead of print)

 

Είναι εφάμιλλη η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια της συνδυαστικής αγωγής με στατίνη και εζετιμίμπη με τη μονοθεραπεία με ισχυρή στατίνη?

Η μελέτη RACING είναι μια ανοιχτή τυχαιοποιημένη μελέτη μη-κατωτερότητας στη Νότιο Κορέα που συνέκρινε την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της χορήγησης συνδυασμού ροσουβαστατίνης 10 mg και εζετιμίμπης 10 mg έναντι ροσουβαστατίνης 20 mg σε ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο (ΚΑΝ). Πρωταρχικό τελικό σημείο ήταν το σύνθετο καρδιαγγειακού θανάτου, μείζονος καρδιαγγειακού επεισοδίου ή μη-θανατηφόρου ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου. Τυχαιοποιήθηκαν συνολικά 3.780 συμμετέχοντες. Μετά από 3 έτη παρακολούθησης το πρωταρχικό τελικό σημείο καταγράφηκε στο 9,1% των συμμετεχόντων υπό συνδυαστική θεραπεία έναντι 9,9% αυτών που έλαβαν μονοθεραπεία με ισχυρή στατίνη (στατιστικά μη-σημαντική διαφορά). Ποσοστό 72% των ασθενών υπό συνδυαστική θεραπεία πέτυχε επίπεδα LDL-χολ < 70 mg/dL έναντι 58% των συμμετεχόντων υπό μονοθεραπεία, ενώ ποσοστό 4,8% των συμμετεχόντων διέκοψε τη συνδυαστική αγωγή έναντι 8,2% τη μονοθεραπεία λόγω μη-ανοχής. Οι ερευνητές καταλήγουν ότι σε ασθενείς με ΚΑΝ η χορήγηση συνδυασμού μέτριας έντασης στατίνης με εζετιμίμπη είναι μη-κατώτερη της μονοθεραπείας με ισχυρή στατίνη όσον αφορά στην κλινική έκβαση, επιτυγχάνεται ο στόχος της LDL-χολ σε υψηλότερα ποσοστά και είναι καλύτερα ανεκτή..

 

(Kim BK, Hong SJ, Lee YJ, et al. Lancet. 2022;400:380-390)

 

Επιδρά η άμεση έναρξη στατίνης στην κλινική έκβαση ασθενών με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο και οξεία καρδιακή ανεπάρκεια?

Στην παρούσα ανάλυση από το CCC-ACS Project, εξετάστηκε η επίδραση της άμεσης έναρξης αγωγής με στατίνη σε ασθενείς με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο (ΟΣΣ) με εκδήλωση οξείας καρδιακής ανεπάρκειας. Τυχαιοποιήθηκαν συνολικά 104.526 ασθενείς με ΟΣΣ εκ των οποίων οι 12.149 βρίσκονταν σε Killip class III/IV. Σε ποσοστό 89,3% οι συμμετέχοντες έλαβαν πρώιμη θεραπεία με στατίνη (εντός 24 ωρών από την εκδήλωση του οξέος επεισοδίου). Βρέθηκε ότι σε συμμετέχοντες που έλαβαν άμεση θεραπεία η ενδονοσοκομειακή θνητότητα ήταν κατά 69% χαμηλότερη και η εμφάνιση ισχαιμικών επεισοδίων κατά 50% χαμηλότερη συγκριτικά με την ομάδα ασθενών που δεν έλαβε έγκαιρα στατίνη. Τα αποτελέσματα ήταν θετικά ακόμη και σε ασθενείς που έλαβαν χαμηλή ή ενδιάμεση δόση στατίνης και ανεξάρτητα από τα επίπεδα της LDL-χολ. Συμπερασματικά, σε αυτή την καταγραφή ασθενών στην Κίνα με ΟΣΣ η έγκαιρη έναρξη στατίνης βρέθηκε να σχετίζεται με χαμηλότερη ενδονοσομειακή θνητότητα σε ασθενείς με οξεία καρδιακή ανεπάρκεια.

 

(Song X, Zhou X, Li Z, et al. Am J Cardiovasc Drugs.  22022;22:685-694)

Έχει θέση η χορήγηση ασπιρίνης και στατίνης σε νοσηλευόμενους ασθενείς με COVID-19?

Η χορήγηση στατινών και ασπιρίνης έχει προταθεί στο πλαίσιο της αντιμετώπισης ασθενών με λοίμωξη από κορωνοϊό (COVID-19)με το σκεπτικό των αντιφλεγμονωδών και αντιθρομβωτικών ιδιοτήτων αυτών των φαρμάκων. Η μελέτη RESIST είναι ανοιχτή τυχαιοποιημένη μελέτη σε 900 νοσηλευόμενους ασθενείς με COVID-19. Οι συμμετέχοντες τυχαοποιήθηκαν στη λήψη ατορβαστατίνης 40mg, ασπιρίνης 75mg, και στα δύο φάρμακα ή σε κανένα, επιπλέον της τεκμηριωμένης λοιπής αντιμετώπισης. Αξιολογήθηκε η κλινική επιδείνωση βάσει των κριτηρίων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και δευτερευόντως βιοχημικοί δείκτες φλεγμονής και η τροπονίνη. Όσον αφορά στο πρωταρχικό τελικό σημείο δε βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά ανάμεσα στις 4 ομάδες, ούτε διαφορά στην εμφάνιση ανεπιθύμητων επιδράσεων από τη χορηγούμενη θεραπεία. Η μέτρηση της ιντερλευκίνης-6 έδειξε χαμηλότερα επίπεδα σε συμμετέχοντες που έλαβαν ασπιρίνη ή συνδυαστική θεραπεία με ασπιρίνη και ατορβαστατίνη.
Συμπερασματικά, σε ασθενείς που νοσηλεύονται λόγω COVID-19 με ήπια ή μέτριας βαρύτητας συμπτωματολογία η χορήγηση στατίνης ή ασπιρίνης δε συνοδεύεται από κλινικό όφελος.(Ghati N, Bhatnagar S, Mahendran M, et al. BMC Infect Dis. 2022;22:606)

Ποια είναι η επίδραση της χορήγησης αλογλιπτίνης σε ασθενείς με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο και διαβήτη?

Η αντιαθηροσκληρωτική επίδραση της πρώιμης χορήγησης αναστολέα της διπεπτιδυλικής πεπτιδάσης-4 (DPP-4) δεν είναι γνωστή. Στην παρούσα προοπτική τυχαιοποιημένη μελέτη αξιολογήθηκε η χορήγηση της αλογλιπτίνης σε 66 ασθενείς με δυσγλυκαιμία και οξύ στεφανιαίο σύνδρομο (ΟΣΣ). Οι συμμετέχοντες υπεβλήθησαν σε έλεγχο με ενδοστεφανιαίο υπέρηχο (IVUS) στην οξεία φάση και 10 μήνες μετά την αρχική νοσηλεία προκειμένου να εντοπιστούν μεταβολές στις αθηρωματικές πλάκες των στεφανιαίων αρτηριών. Μετά την περίοδο της παρακολούθησης δεν βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά στα επίπεδα της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης ανάμεσα στους συμμετέχοντες που έλαβαν αλογλιπτίνη έναντι εικονικού φαρμάκου. Εντούτοις, καταγράφηκε στατιστικά σημαντική μείωση του όγκου των αθηρωματικών πλακών και του νεκρωτικού πυρήνα και αύξηση της ινώδους κάψας. Οι ερευνητές συμπεραίνουν ότι η χορήγηση της αλογλιπτίνης πρώιμα μετά από ΟΣΣ σε άτομα με ήπια δυσγλυκαιμία οδηγεί σε σταθεροποίηση και υποστροφή της αθηρωματικής πλάκας των στεφανιαίων αρτηριών ανεξάρτητα από την επίδραση σε γλυκαιμικές παραμέτρους.

(Okada K, Kikuchi S, Kuji S, et al. Atherosclerosis. 2022;360:1-7)