Επιμέλεια:

Χ. Μιχαλακέας, Καρδιολόγος,
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών,
Επιστημονικός Συνεργάτης Β’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής,
Π.Γ.Ν.«Αττικόν»

Λ. Ραλλίδης, Καθηγητής Καρδιολογίας,
Β΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική,
Π.Γ.Ν. «Αττικόν»

Η παρούσα μελέτη εξέτασε την επίδραση του αντινοηματικού ολιγονουκλεοτίδιου pelacarsen στα επίπεδα της λιποπρωτεΐνης (α) [Lp(a)], καθώς και στη διορθωμένη τιμή της LDL-χολ. Η τιμή της διορθωμένης LDL-χολ προκύπτει με αφαίρεση της χοληστερόλης της Lp(a) [Lp(a)-χολ] από την εργαστηριακή μέτρηση της LDL-χολ. Οι ερευνητές τυχαιοποίησαν 286 ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο και αρχική τιμή Lp(a)-χολ 11,9 έως 15,6 mg/dL σε αθροιστική χορήγηση 20-80 mg pelacarsen ή εικονικό φάρμακο. Η χορήγηση του φαρμάκου pelacarsen οδήγησε σε ελάττωση της Lp(a)-χολ κατά 29 έως 67% από την αρχική τιμή. Οι συμμετέχοντες είχαν αρχική LDL-χολ 68,5 έως 89,5 mg/dL, ενώ η διορθωμένη LDL-χολ ήταν αντίστοιχα 55 έως 74 mg/dL και η χορήγηση του υπό μελέτη φαρμάκου οδήγησε σε ουδέτερη ή μικρή περαιτέρω ελάττωση αυτών των παραμέτρων (κατά περίπου 2% έως 20%).Οι ερευνητές καταλήγουν ότι το pelacarsen είναι δραστικό στην ελάττωση της χοληστερόλης που περιέχεται στην Lp(a), χωρίς να επηρεάζει ουσιωδώς την LDL-χολ. Επιπλέον, σε πάσχοντες από καρδιαγγειακή νόσο με αυξημένα επίπεδα Lp(a), η διορθωμένη LDL-χολ είναι περισσότερο αξιόπιστη συγκριτικά με την εργαστηριακά μετρούμενη LDL-χολ.

(Yeang C, Karwatowska-Prokopczuk E, Su F, et al. . J Am Coll Cardiol. 2022;79:1035-1046)

Η μελέτη αξιολόγησε την επίδραση της προηγούμενης χορήγησης στατίνης σε ασθενείς με διάγνωση αποφρακτικής στεφανιαίας νόσου (ΣΝ) όσον αφορά στην εμφάνιση νέων καρδιαγγειακών επεισοδίων. Αναλύθηκαν δεδομένα από συνολικά 1.330 ασθενείς με επίπεδα LDL-χολ < 70 mg/dL, εκ των οποίων 548 ελάμβαναν θεραπεία με στατίνη ενώ οι 782 δεν είχαν λάβει υπολιπιδαιμική αγωγή. Σε μέση παρακολούθηση 25 μηνών βρέθηκε ότι συμμετέχοντες που ελάμβαναν αγωγή με στατίνη εμφάνιζαν χαμηλότερο κίνδυνο υποτροπής μειζόνων καρδιαγγειακών επεισοδίων έναντι των συμμετεχόντων που δεν ελάμβαναν στατίνη. Στην πολυπαραγοντική ανάλυση η αναλογία κινδύνου για τη συνολική θνησιμότητα ήταν 2,1 και για την καρδιαγγειακή θνησιμότητα 2,3 για ασθενείς που δεν ελάμβαναν έναντι αυτών που ελάμβαναν στατίνη, ιδιαίτερα σε συμμετέχοντες ηλικίας ≥65 ετών.Συμπερασματικά, η επίτευξη επιπέδων LDL-χολ <70 mg/dL με χορήγηση στατίνης σε πάσχοντες από αποφρακτική ΣΝ οδηγεί σε χαμηλότερη καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνητότητα συγκριτικά με τα «φυσικά» χαμηλά επίπεδα LDL-χολ χωρίς αγωγή..

(Zhang Y, Zhao X, Ding X, et al.    Angiology.   220222;33197221075861

Η αυξημένη αρτηριακή πίεση (ΑΠ) και η αρτηριακή υπέρταση (ΑΥ) αποτελούν παράγοντα κινδύνου για εκδήλωση διαχωρισμού της αορτής, αν και δεν υπάρχει τεκμηρίωση από πολλές προοπτικές μελέτες. Στην ανάλυση αυτή αξιολογήθηκαν δεδομένα από 534.378 συμμετέχοντες στη μελέτη J-SHC study (Japan-Specific Health Checkups) και 502.424 συμμετέχοντες στη μελέτη UK Biobank, με καταγραφή 84 και 182 περιστατικών διαχωρισμού αορτής σε διάρκεια παρακολούθησης 4 και 9 ετών αντίστοιχα. Εκτός από την αναμενόμενη αναλογία κινδύνου 3,07 για παρουσία ΑΥ, η ανάλυση των δεδομένων έδειξε επίσης αύξηση του κινδύνου διαχωρισμού κατά 39% για κάθε αύξηση της συστολικής ΑΠ κατά 20 mmHg και 79% για κάθε αύξηση της διαστολικής ΑΠ κατά 10 mmHg, ακόμα και για τιμές ΑΠ >132/75 mmHg.Συμπερασματικά, πέρα από την παρουσία ΑΥ, η αύξηση της συστολικής και της διαστολικής ΑΠ ακόμη και στο φυσιολογικό εύρος τιμών συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης διαχωρισμού αορτής, γεγονός που επιβάλει αυστηρότερη ρύθμιση της ΑΠ στα άτομα υψηλού κινδύνου.

(Hibino M, Otaki Y, Kobeissi E, et al. Circulation.  2022;145:633-644)

Δεν είναι σαφής η συσχέτιση της θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης με την εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων σε γυναίκες με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔτ2) ή με προδιαβήτη. Στοιχεία από 2.917 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες από τις προοπτικές μελέτες Atherosclerosis Risk in Communities, Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis και Jackson Heart Study, αξιολογήθηκαν με στόχο τη συσχέτιση της θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης με την εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου. Σε παρακολούθηση 15 ετών βρέθηκε ελάττωση του κινδύνου εμφάνισης ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου κατά 14% και στεφανιαίας νόσου κατά 15% σε λευκές γυναίκες με ΣΔτ2 ή προδιαβήτη που ελάμβαναν θεραπεία υποκατάστασης έναντι αυτών που δεν ελάμβαναν. Η πρώιμη έναρξη της θεραπείας υποκατάστασης (<5 έτη από την εκδήλωση της εμμηνόπαυσης) φάνηκε να σχετίζεται με μείωση του κινδύνου, ενώ τα αποτελέσματα δεν ήταν ευνοϊκά σε γυναίκες της μαύρης φυλής.
Οι συγγραφείς διαπιστώνουν ότι η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης σε μετεμμηνοπαυσικές λευκές γυναίκες με προδιαβήτη ή ΣΔτ2 είναι προστατευτική ως προς την εκδήλωση καρδιαγγειακών επεισοδίων.(Yoshida Y, Chen Z, Baudier RL, et al. Atherosclerosis2022;344:13-19)

Πρόκειται για μετα-ανάλυση μελετών με στόχο την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας συνδυασμένης θεραπείας με στατίνη πριν τη θρομβόλυση ασθενών με ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ΑΕΕ). Αξιολογήθηκαν δεδομένα από 8 μελέτες με συνολικό αριθμό 10.344 ασθενών με ισχαιμικό ΑΕΕ που υπεβλήθησαν σε θρομβόλυση, εκ των οποίων στους 2.048 προηγήθηκε θεραπεία με στατίνη. Η συνδυασμένη θεραπεία φάνηκε να σχετίζεται με καλύτερη κλινική ανάρρωση και χαμηλότερη βραχυπρόθεσμη θνητότητα με κόστος μεγαλύτερα ποσοστά συμπτωματικής ενδοκράνιας αιμορραγίας.Οι συγγραφείς συμπεραίνουν ότι η χορήγηση στατίνης πριν τη θρομβόλυση ασθενών με οξύ ισχαιμικό ΑΕΕ συνδεέεται με ευνοϊκή επίδραση σε κάποιες κλινικές παραμέτρους έκβασης των ασθενών.

(Cui C, Li Q, Li C, et al. J Clin Neurosci. 2022;98:142-148)