Το Πανευρωπαϊκό Καρδιολογικό Συνέδριο στη Βαρκελώνη (2017) θα μείνει στην ιστορία της Καρδιολογίας;

Δ. Ρίχτερ
Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής,
«Ευρωκλινική» Αθηνών

Δύσκολο να απαντήσει κανείς σήμερα, για το αν ένα πρόσφατο γεγονός μπορεί να μείνει στην ιστορία ως σημαντικό, γιατί ο χρόνος είναι που αναδεικνύει τα πραγματικά σημαντικά γεγονότα.
Αν μείνουν κάποιες μελέτες στην ιστορία, αυτές θα είναι η COMPASS και η CANTOS, που για τελείως διαφορετικούς λόγους προσθέτουν σημαντική καινούργια γνώση, ανοίγουν νέους θεραπευτικούς και παθοφυσιολογικούς δρόμους και δέκα χρόνια μετά μπορεί να μνημονεύονται ως μελέτες ορόσημα στην Καρδιολογία.
Η μελέτη COMPASS ανέδειξε για πρώτη φορά τη χρυσή τομή αντιπηκτικών-αντιαιμοπεταλιακών στη χρόνια στεφανιαία νόσο. Η προσθήκη χαμηλής δόσης ριβαροξαμπάνης 2,5 mg × 2, επιπρόσθετα της ασπιρίνης σε ασθενείς με χρόνια στεφανιαία και/ή περιφερική νόσο έναντι της χορήγησης μόνο ασπιρίνης, οδήγησε σε στατιστικά σημαντικά μείωση καρδιαγγειακής θνησιμότητας, και εγκεφαλικών με αύξηση μόνο των μη θανατηφόρων αιμορραγιών. Για πρώτη φορά σε ασθενείς με χρόνια αγγειακή νόσο, συνδυάζουμε με επιτυχία αντιπηκτικό και αντιαιμοπεταλιακό και οδηγούμαστε σε πλήρη αλλαγή των κατευθυντήριων οδηγιών.
Η μελέτη CANTOS εξέτασε την υπόθεση της φλεγμονής. Επί χρόνια λέμε πως η χρόνια φλεγμονή επιδεινώνει τη στεφανιαία νόσο. Στην καρδιαγγειακή νόσο, όπως οι στατίνες ή οι α-ΜΕΑ δρουν και μειώνοντας την αγγειακή φλεγμονή. Για πρώτη φορά δοκιμάστηκε ένα φάρμακο, η κανακινουμάμπη, που δρα μειώνοντας την ιντερλευκίνη-β, και επαγωγικά μειώνοντας σημαντικά τη φλεγμονή (μέσω μέτρησης της hs-CRP) χωρίς να επηρεάζει καθόλου τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης ή χοληστερόλης. Στη μελέτη αυτή είδαμε στατιστικά σημαντική μείωση των καρδιαγγειακών συμβάντων σε όσους έλαβαν κανακινουμάμπη.
Δεν νομίζω πως το φάρμακο θα περάσει στην κλινική χρήση στην Καρδιολογία στις υπάρχουσες ενδείξεις και δόσεις (πολύ υψηλό κόστος, αύξηση σηπτικών θανάτων, μείωση μόνο εμφραγμάτων και όχι θανάτων), αλλά θα έχει ανοίξει ένα νέο θεραπευτικό πεδίο στο χώρο της Καρδιολογίας πάνω στο οποίο θα ακολουθήσει η εξέλιξη.
Αν το 2017 μείνει ως σημαντικό έτος στην ιστορία της Καρδιολογίας, θα είναι για τις εξελίξεις στη θρόμβωση και τη φλεγμονή των αγγείων.
Το μέλλον θα δείξει …